Wat zit er psychologisch gezien achter de verharding in de maatschappelijke discussies?
Momenteel is alles maatschappelijk aan het verharden, wordt
steeds meer ‘dwangtaal’ gebruikt, zelfs gewoon op televisie en in de krant. Ik
las een column waarin boeren werden weggezet als terrorist in drie verschillende
taalvarianten. Op televisie gebruikte een minister de dwangwoorden weigeren,
zwichten, stoppen, terroriseren, intimideren, illegale acties. In plaats
van gewoon te zeggen dat je een bepaalde mening hebt en erover wilt praten, wordt dwangtaal gebezigd en wordt er zelfs gedreigd en gescholden. Dan zeg je in wezen, ik wil mijn gelijk hebben.
Mensen die dwangtaal gebruiken, stappen psychologisch gezien
in de positie van de ‘kritische ouder’ en roepen daarmee in andere mensen de
posities van ‘aangepast kind’ of ‘rebels kind’ op. Je hebt te maken met een
ongelijkwaardige relatie, waarbij de ene de ander als mindere ziet en probeert
te overheersen. Het wordt door die ander ervaren als een ‘boze papa’ Het risico
is dat die ander als een kind gaat reageren. Het aangepaste kind wordt bang en past zich aan papa aan en doet dingen die
hij niet wilt. Het rebelse kind gaat tegen papa in en wordt ook boos, dan gaat papa nog harder tekeer. Beiden komen in een stressreactie, met angsten en boosheden. Dit komt dus nooit
goed.
Een ongelijkwaardige relatie waarin genoemde ouder-kind posities
overheersen, de 'volwassen positie' verloren gaat, leidt nooit tot werkelijke oplossingen en leidt altijd tot meer en meer stress en strijd. In elk ‘debat’ is het
van belang dat je bij jezelf nagaat of je wilt dwingen of je gedwongen voelt.
In dat geval zit je in een ouder-kind verhouding en niet in een volwassen
relatie. Dan voelt de ene zich beter dan de ander. Pas als je daar uit kunt stappen,
is volwassen overleg mogelijk.
