Renée Merkestijn

Van de week las ik een en ander over groepsprocessen. Er is een heel model of denksysteem ontwikkeld over hoe zoiets functioneert, compleet met rollen, processen en een routebeschrijving naar de ‘perfecte groep’. Je hebt leiders, volgers, zwarte schapen en regels waaraan iedereen zich heeft te houden en dan loopt alles op rolletjes.

Ik lees in de krant over de economie. Ook hier is een model of denksysteem ontwikkeld over hoe zoiets functioneert, compleet met rollen, processen en een routebeschrijving naar de ‘perfecte economie’. Je hebt consumenten, bedrijven, overheden en financiële instanties. Er zijn regels  waar iedereen zich aan heeft te houden en dan loopt alles op rolletjes.

Ongelooflijk interessant om te lezen en vaak zeer herkenbaar. We hebben het natuurlijk niet helemaal voor niets zo bedacht. Alleen vraag ik me af, als het model echt goed was, zou dan het resultaat niet goed moeten zijn voor de mens? Zouden mensen dan niet altijd in perfecte harmonie samenwerken? Zou de economie dan niet naar ieders behoefte functioneren? Dat is niet zo, heb ik gemerkt.

Systeemdenkers hebben vaak één antwoord als het resultaat niet naar wens is. Er is iemand die zich niet aan de rol of regels houdt van het denkmodel. De leider moet bijvoorbeeld meer autoriteit tonen. De consument moet toch nog wat meer consumeren. Als we dat maar doen, komt het weer helemaal op zijn pootjes terecht. Kortom, de mens moet in het model of denksysteem worden geperst.

Misschien interessant je af te vragen of dit aan de mens of aan het denksysteem. De verborgen aanname is namelijk dat het denksysteem correct is en dan blijf je oplossingen binnen datzelfde kader zoeken.  Het is onze ratio die steeds opnieuw denksystemen bedenkt en deze denksystemen voor waarheid en realiteit verklaart. Het denken hecht erg aan zichzelf.