Renée Merkestijn

Dat we in rare tijden zitten, weten de meeste mensen inmiddels. Wat is er aan de hand en hoe ga je daarmee om?

We zitten in een grootscheeps veranderingsproces. Verandering roept  angst en daarmee stress op. Sommige mensen zullen bij stress vechten, anderen zullen vluchten en veel mensen zullen verstarren. Het primitieve overlevingsmechanisme treedt op de voorgrond.

Ook worden onze onbewuste inhouden getriggerd als je veel nieuwe dingen meemaakt. Je komt angsten en oordelen tegen waarvan je vaak niet eens wist dat je ze had. Dat geeft stress.

Bij een veranderingsproces ga je nadenken over de vraag het verleden en de toekomst. Je bekijkt wat voor jou van werkelijke waarde is. Wat je wilt meenemen naar de toekomst en wat je wilt loslaten. Dit is op zich al stresserend. Maar verschillende mensen hebben verschillende antwoorden, dat kan botsen en geeft nog meer stress.

Dus hoe ga je daarmee om?

Neem jezelf en andere mensen ten eerste niet kwalijk dat ze vanuit stress reageren. Word daar niet bang van. Heb daar ook geen oordeel op. Want dan ga je opnieuw vanuit stress reageren en versterk je stress in jezelf en anderen. Dus probeer zo kalm mogelijk te blijven, maar accepteer tegelijkertijd dat dit niet altijd zal lukken in deze rare tijden.

Besef dat het stressmechanisme je in een bepaald standje zet, vechten, vluchten of verstarren en herken dit in jezelf. Probeer dit te verminderen, want door stress heb je minder toegang tot je normale capaciteiten, kan je niet meer goed nadenken of functioneren. Stress is geschikt voor oplossen van problemen op de korte termijn, niet voor de lange termijn zoals nu. 

Leer omgaan met al je triggers, zorg dat je niet vanuit stress daarop reageert.

Als je trigger angst is, je bang bent voor bepaalde mensen of situaties, onderzoek ze en probeer een reëel beeld te vormen. Stel jezelf geestelijk gerust, maar neem nuchter de stappen om opdoemende praktische problemen het hoofd te bieden. Angsten voor schaarste, ziekte, conflicten, afwijzing, etc. kunnen heel diep zitten. Zie ze onder ogen en stel jezelf gerust, zodat de angst niet regeert. Kijk waar ze eventueel realistisch zijn en jij je moet voorbereiden. Dit geeft zelfvertrouwen en zorgt dat angst afneemt. Denk bij schaarste aan preppen, of bij conflicten aan vrediger communicatieve vaardigheden, bij afwijzing aan van jezelf houden zoals je bent, bij ziekte aan goede zelfzorg.

Als je trigger oordeel is, besef dan dat oordeel iets anders is dan onderscheidingsvermogen. Je kunt onderscheiden dat iemand iets doet wat jij niet zo prettig vindt, iemand  iets denkt waar jij het niet mee eens bent, iemand iets van je wilt dat jij niet wilt. Met oordeel keur je echter de persoon af en kom je vaak in een rechtvaardiging van eigen onprettig gedrag, zoals mensen uitschelden, pesten, negeren, buitensluiten, etc.  

Oordeel zorgt dat de verbinding tussen mensen verbroken wordt en dat is niet alleen pijnlijk, maar roept opnieuw angst en oordeel op, dus stress. Beter is te aanvaarden dat iedereen anders is. Je kunt uitleggen waarom je iets vindt of doet, de ander laten uitleggen waarom hij iets vindt of doet. Je kunt het zelfs eens worden dat je het niet eens wordt, zonder oordeel. Als andere mensen jou oordelen, laat het los en ga je eigen weg. 

Uiteindelijk komt het erop neer, dat je moet weten wat jouw waarden zijn, wat jij belangrijk vindt in het leven en dat nastreven voor jezelf, maar gun het anderen dit ook te doen, respect te hebben voor elkaar. Het is onmogelijk dat we allemaal hetzelfde denken of doen. We hebben een aantal basisbehoeften gemeen, maar voor de rest zijn we altijd verschillend. Iedereen zoekt daar zijn weg in.

Deze nieuwe waarden ontwikkelen kan ook betekenen dat er nieuwe groepen ontstaan in de maatschappij. De ene groep leeft zus, de andere groep leeft zo. Ook hier, laat je angsten en oordelen hierop los.  Het motto is dan leven en laten leven. Je hoeft die andere mensen niet te veranderen of iets op te dringen en zij jou niet. Kies voor mensen die ongeveer dezelfde waarden hebben als jijzelf en bouw dit samen uit.