Het Westerse model van met elkaar omgaan is gebaseerd
op het patriarchale, ofwel op een ouder-kind model in de transactionele
analyse. De ene persoon/groep zal de rol van de ouder spelen, de ander
zal de rol van het kind spelen, zoals de verschillende egoposities worden
benoemd.
De ouder kent een kritische plus een zorgzame en/of
betuttelende ouderrol. Het kind kent een natuurlijke plus een aanpassende en/of
rebellerende kindrol. In een maatschappij waar de kritische en betuttelende
ouderrol te groot wordt, zullen in reactie daarop de aanpassende en
rebellerende kindrollen eveneens groter worden en ontstaan er machtsconflicten.
Dit zie je nu in de hele wereld gebeuren.
- Het moeite hebben met vrijheid van
meningsuiting kan je zien als de kritische of betuttelende ouder die moeite
heeft met de eigen mening van het kind en aanpassing van het kind wenst.
- Het proberen gedrag te controleren kan
je zien als de kritische of betuttelende ouder die denkt dat het kind onvoldoende verstand van zaken heeft en hem wilt aanzetten tot zich gedragen
volgens zijn normen.
- Als de ene mens de andere mens boos
verwijten maakt, is er sprake van een kritische ouder die het kind probeert te
laten gedragen volgens zijn eigen regels.
- Het denken dat als je mensen vrijheid geeft, ze de veiligheid zullen
ondermijnen is de angst van de ouder die denkt dat het kind geen volwassen
besluiten kan nemen.
Het gevolg van deze versterkte ouderposities zal zijn dat het aangepaste
kind zal reageren en gehoorzamen, maar voor hetzelfde geld reageert het rebelse kind en gaat er dan tegenin. Waarop
de ouder dat rebelse kind weer tot de orde zal proberen te roepen. Andersom werkt het ook, het aangepaste of rebelse kind kan in de ander de kritische of betuttelende ouder oproepen.
In mijn ogen zijn we nu in een tijd gekomen, waarin we allemaal naar dit soort
oude ouder-kind patronen ofwel machtspatronen dienen te kijken. We zullen vooral het conflict ouder-kind
moeten oplossen in onszelf. Loskomen van het idee dat vrijheid en veiligheid elkaars
tegengestelden zijn.
Om uit het conflict te komen, zul je de overige rollen moeten versterken. De rol van de positief zorgzame ouder die uitgaat
van waarden, van het natuurlijke kind die zijn eigen behoeften goed kent en emoties erkent, van de volwassene die niet alleen rationeel is, maar ook een
evenwicht kan zoeken tussen alle posities.
